Mimo oznak spowolnienia gospodarczego w Niemczech, polscy pracownicy nadal znajdują zatrudnienie u zachodniego sąsiada, choć zmieniają się branże i warunki współpracy. Sprawdzamy, jak kryzys wpływa na perspektywy zawodowe naszych rodaków i w których sektorach wciąż można liczyć na atrakcyjne oferty.

Niemiecka gospodarka w cieniu recesji

Niemiecka gospodarka, będąca przez lata lokomotywą europejskiego wzrostu, od kilkunastu miesięcy zmaga się z poważnymi problemami. Kryzys energetyczny, będący pokłosiem zależności od rosyjskich surowców, połączony z globalnym spowolnieniem i strukturalnymi problemami niemieckiego przemysłu doprowadził do sytuacji, w której największa gospodarka Europy balansuje na krawędzi recesji technicznej.

Według najnowszych danych Federalnego Urzędu Statystycznego, PKB Niemiec skurczył się o 0,3% w pierwszym kwartale 2025 roku, co nastąpiło po spadku o 0,1% w ostatnim kwartale poprzedniego roku. Wskaźnik nastrojów w biznesie Ifo spadł do najniższego poziomu od czasu pandemii, a prognozy na najbliższe miesiące nie napawają optymizmem.

„Niemiecka gospodarka znalazła się w trudnym położeniu. Problemy strukturalne, takie jak starzejące się społeczeństwo, opóźnienia w cyfryzacji i zielona transformacja energetyczna generują ogromne koszty, które przekładają się na spadek konkurencyjności niemieckich przedsiębiorstw” – komentuje prof. Klaus Hoffman z Uniwersytetu w Monachium.

Jak wskazuje Marek Tokarzewski z portalu ogłoszeniowego Niemcy praca 24: „Polacy nadal chętnie poszukują pracy w Niemczech, ale liczba ofert pracy dla niewykwalifikowanych pracowników maleje z każdym miesiącem.”

Jak kryzys wpływa na polski rynek pracy w Niemczech?

Obecnie w Niemczech legalnie pracuje około 900 tysięcy Polaków, co stanowi największą grupę obcokrajowców na niemieckim rynku pracy spoza Unii Europejskiej. Przez lata nasi rodacy znajdowali zatrudnienie głównie w budownictwie, przemyśle przetwórczym, rolnictwie oraz usługach opiekuńczych. Jednak obecna sytuacja gospodarcza zmieniła dynamikę zatrudnienia w wielu z tych sektorów.

Sektor budowlany, tradycyjnie zatrudniający wielu Polaków, notuje znaczące spowolnienie. Według Niemieckiego Stowarzyszenia Budownictwa (ZDB), liczba nowych projektów budowlanych spadła o 18% w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku. To bezpośrednio przekłada się na mniejsze zapotrzebowanie na pracowników, w tym tych z Polski.

„Znajomi pracujący na budowach w Berlinie i Hamburgu coraz częściej skarżą się na brak zleceń i niepewność zatrudnienia. Niektórzy rozważają powrót do Polski lub wyjazd do innych krajów UE” – mówi Marek Kowalski, który od 15 lat pracuje w niemieckiej branży budowlanej.

Z drugiej strony, sektor opieki zdrowotnej i usług opiekuńczych nadal cierpi na chroniczny niedobór pracowników. Starzejące się niemieckie społeczeństwo generuje coraz większe zapotrzebowanie na opiekunów osób starszych, pielęgniarki i personel medyczny.

Warto nadmienić, że agencje rekrutacyjne najczęściej zapewniają zakwaterowanie w Niemczech dla swoich pracowników. Czasami jest ono płatne, ale niekiedy bywa całkowicie darmowe.

Nowe szanse w zmieniającej się gospodarce

Mimo ogólnego spowolnienia, niektóre sektory niemieckiej gospodarki wciąż dynamicznie się rozwijają, tworząc nowe możliwości dla polskich pracowników. Zielona transformacja energetyczna, mimo wysokich kosztów dla przemysłu, generuje zapotrzebowanie na specjalistów w dziedzinie odnawialnych źródeł energii, efektywności energetycznej budynków czy elektromobilności.

„Obserwujemy rosnące zainteresowanie polskimi specjalistami w sektorze odnawialnych źródeł energii. Firmy zajmujące się instalacją paneli fotowoltaicznych, pomp ciepła czy infrastruktury dla samochodów elektrycznych aktywnie rekrutują pracowników z Polski” – wyjaśnia Anna Nowak z agencji pośrednictwa pracy Euro-Job.

Również sektor IT pozostaje względnie odporny na obecne zawirowania gospodarcze. Niemieckie firmy nadal poszukują programistów, specjalistów cyberbezpieczeństwa i analityków danych, oferując atrakcyjne warunki zatrudnienia.

„Dla specjalistów IT bariera językowa jest mniejszym problemem niż w innych branżach, ponieważ wiele międzynarodowych firm w Niemczech używa angielskiego jako języka komunikacji. To otwiera drzwi dla polskich informatyków, którzy niekoniecznie płynnie posługują się niemieckim” – podkreśla Tomasz Wiśniewski, rekruter specjalizujący się w branży technologicznej.

Zmiany w strukturze zatrudnienia

Kryzys gospodarczy przyspieszył również zmiany w formach zatrudnienia polskich pracowników w Niemczech. Coraz popularniejsze stają się elastyczne formy współpracy, takie jak praca zdalna, kontrakty czasowe czy zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin.

„Przed pandemią większość Polaków pracujących w Niemczech musiała fizycznie przenieść się za zachodnią granicę. Dziś wiele firm oferuje możliwość pracy zdalnej lub hybrydowej, co pozwala na zatrudnienie w niemieckiej firmie bez konieczności przeprowadzki” – wyjaśnia dr Maria Kowalska z Instytutu Badań nad Migracją.

Zjawisko to jest szczególnie widoczne w sektorach kreatywnych i usługach biznesowych, gdzie polski personel może świadczyć usługi dla niemieckich klientów, pozostając w kraju.

Różnice regionalne

Warto zauważyć, że sytuacja gospodarcza w Niemczech nie jest jednorodna. Południowe landy, takie jak Bawaria i Badenia-Wirtembergia, wciąż notują niskie bezrobocie i poszukują pracowników w wielu sektorach.

„Różnice między poszczególnymi regionami Niemiec są znaczące. Podczas gdy wschodnie landy borykają się z wyższym bezrobociem i wolniejszym wzrostem gospodarczym, południe kraju wciąż oferuje liczne możliwości zatrudnienia” – komentuje prof. Hans Müller z Uniwersytetu w Stuttgarcie.

Bliskość geograficzna sprawia, że dla mieszkańców zachodniej Polski szczególnie atrakcyjne pozostają oferty pracy w przygranicznych landach, takich jak Brandenburgia czy Meklemburgia-Pomorze Przednie, gdzie mogą pracować jako pracownicy transgraniczni, nie rezygnując z zamieszkania w Polsce.

Porady dla osób rozważających pracę w Niemczech

W obliczu zmieniającej się sytuacji gospodarczej, osoby rozważające podjęcie pracy w Niemczech powinny dokładnie przeanalizować swoje możliwości i aktualne trendy na rynku. Eksperci doradzają:

• Inwestycję w naukę języka niemieckiego – znajomość języka znacząco zwiększa możliwości zatrudnienia i pozwala na lepszą integrację
• Zdobycie uznawanych kwalifikacji zawodowych – niemieckie firmy cenią formalne potwierdzenie umiejętności
• Monitoring branż odpornych na kryzys – opieka zdrowotna, energetyka odnawialna czy IT oferują większą stabilność zatrudnienia
• Korzystanie z oficjalnych kanałów pośrednictwa pracy – pomaga uniknąć nieuczciwych ofert i zapewnia legalne warunki zatrudnienia

„Osoby planujące wyjazd do pracy w Niemczech powinny dokładnie sprawdzać potencjalnych pracodawców i warunki zatrudnienia. W okresie spowolnienia gospodarczego rośnie ryzyko natrafienia na nieuczciwe oferty” – ostrzega Joanna Kowalczyk z Europejskich Służb Zatrudnienia EURES.

Perspektywy na przyszłość

Mimo obecnych trudności gospodarczych, długoterminowe perspektywy dla polskich pracowników w Niemczech pozostają względnie pozytywne. Demografia jest nieubłagana – starzejące się niemieckie społeczeństwo będzie potrzebowało coraz więcej rąk do pracy, zarówno w sektorze opieki, jak i w innych branżach.

„Niemiecka gospodarka przechodzi obecnie przez okres transformacji, ale jej fundamenty pozostają silne. Po przezwyciężeniu obecnych trudności, zapotrzebowanie na pracowników z zagranicy, w tym z Polski, może nawet wzrosnąć” – prognozuje dr Hans Weber z Niemieckiego Instytutu Gospodarczego.

Dodatkowym czynnikiem, który może wpłynąć na sytuację polskich pracowników w Niemczech, jest zacieśniająca się integracja europejskich rynków pracy. Trwające prace nad uproszczeniem uznawania kwalifikacji zawodowych i koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego mogą w przyszłości ułatwić mobilność pracowników między Polską a Niemcami.

Czy nadal warto?

Kryzys gospodarczy w Niemczech niewątpliwie zmienił warunki pracy dla Polaków za zachodnią granicą. Tradycyjne sektory zatrudnienia, takie jak budownictwo, notują spowolnienie, ale pojawiają się nowe możliwości w obszarach związanych z zieloną transformacją, cyfryzacją czy opieką zdrowotną.

Dla polskich pracowników kluczowe znaczenie ma elastyczne podejście do zmieniających się warunków rynkowych, gotowość do przekwalifikowania się oraz inwestycja w rozwój kompetencji poszukiwanych w branżach odpornych na kryzys.

Mimo obecnych wyzwań, niemiecka gospodarka wciąż potrzebuje polskich pracowników, choć zmieniają się sektory i formy zatrudnienia. Osoby rozważające pracę u zachodniego sąsiada powinny dokładnie przeanalizować aktualne trendy rynkowe i dostosować swoje plany zawodowe do zmieniającej się rzeczywistości gospodarczej.